Marka korumasında en kritik fark, teknolojiden değil yönetişimden (governance) gelir. Çünkü doğru sistem kurulmayan bir markada, en gelişmiş araçlar bile koordinasyonsuz kalır. Etkili bir Brand Protection Plan, net roller, hızlı müdahale zinciri ve kanıt yönetimi süreçleriyle desteklenmelidir.
Bu plan, markanın dijital varlıklarına yönelik her türlü tehdide karşı “kriz öncesi hazır sistem” yaklaşımı sağlar. Tıpkı siber güvenlikte olduğu gibi, marka korumasında da bir “playbook” oluşturmak, her olayda tekrar icat yapma ihtiyacını ortadan kaldırır.
⚙️ RACI Modeli: Roller ve Sorumluluklar
RACI (Responsible, Accountable, Consulted, Informed) modeli, olay müdahale sürecinde kim ne yapacak? sorusunun net yanıtıdır. Marka koruma planı, yalnızca hukuk ve PR ekiplerinin değil, IT, pazarlama, sosyal medya ve üst yönetimin de dahil olduğu bir işbirliği çerçevesi oluşturmalıdır.
- Responsible: Olayı tespit eden veya ilk müdahaleyi yapan kişi/ekip (ör. dijital izleme birimi).
- Accountable: Nihai onay ve karar merci (ör. marka yöneticisi veya hukuk direktörü).
- Consulted: PR, IT veya dış danışman ekipleri; stratejik yönlendirme sağlar.
- Informed: Üst yönetim ve yatırımcı tarafı; bilgilendirme akışı düzenli raporlarla sağlanır.
⏱️ 72 Saatlik Olay Müdahalesi (Incident Response Workflow)
Her marka, dijital tehditlere karşı en geç 72 saat içinde aksiyon alabilecek bir plan kurgulamalıdır. Bu plan, aşağıdaki dört aşamada ilerler:
- 1️⃣ Keşif (Detection): Taklit domain, sahte profil, illegal ilan veya içerik tespit edilir. Yapay zekâ sistemleri, olası ihlali “olay bileti (incident ticket)” olarak kaydeder.
- 2️⃣ Doğrulama (Verification): Olayın gerçekliği; marka tescil belgeleri, WHOIS verileri, ekran kayıtları ve log’larla doğrulanır.
- 3️⃣ Takedown (Müdahale): İlgili platforma DMCA veya UDRP başvurusu yapılır; gerekiyorsa hukuk departmanı bilgilendirilir.
- 4️⃣ PR (İletişim & Kurtarma): Olay kamuya yansıdıysa, PR ekibi mesaj planını devreye alır ve resmi açıklama metni hazırlar.
Bu dört aşama, “Discover → Verify → Takedown → Communicate” şeklinde akışla izlenir. Her aşama için süreç metrikleri (zaman, sorumlu, çıktı) belirlenmeli ve performans dashboard’unda izlenmelidir.
- MTTR (Mean Time To Remediate): Olay tespitinden çözümüne kadar geçen ortalama süre. Düşük MTTR, markanın reaksiyon hızını ve olgunluğunu gösterir.
- Süreç Uyum Oranı: Playbook’ta tanımlanan akışın eksiksiz uygulanma yüzdesi.
- Escalation Time: Olayın departmanlar arası aktarım süresi (ideal < 2 saat).
🧩 Kanıt Zinciri (Chain of Evidence) Prosedürü
Marka ihlaliyle ilgili her veri — ekran görüntüsü, URL, tarih damgası, WHOIS raporu — zincir bütünlüğüyle saklanmalıdır. Bu zincir, olası dava süreçlerinde delil geçerliliğini korur. Her olay için oluşturulan Evidence Packet şu bileşenleri içermelidir:
- Ekran görüntüsü (timestamp + hash doğrulaması)
- Kaynak kod / meta verisi (HTTP headers, DNS kayıtları)
- Platform yanıt kayıtları (takedown bildirimleri, e-posta logları)
- İç onay zinciri (kimin ne zaman hangi onayı verdiği)
B10 Digital bu süreci otomatikleştiren “Evidence Vault” altyapısını kullanır. Tüm olaylar, hash’lenmiş dosyalarla zaman damgalanır ve dijital imzayla doğrulanır. Bu sayede delillerin bütünlüğü mahkeme ortamında korunabilir hale gelir.
