MVP (Minimum Viable Product), bir girişimin fikirden ürüne geçtiği en kritik aşamadır. Bu dönemde ürünün teknik testleri kadar, fikri mülkiyet ve sözleşmesel koruma stratejileri de gelecekteki yatırım güvenliği açısından belirleyici olur. Zira yatırımcı, ürünün teknik potansiyelinden önce “kime ait olduğunu” ve “nasıl korunacağını” görmek ister.
1️⃣ Fikri Mülkiyet Haklarının Tespiti
MVP aşamasında geliştirilen yazılım, tasarım, algoritma veya marka unsurları için mülkiyetin kimde olduğu netleştirilmelidir. Özellikle ekip içi ortak geliştirmelerde, ileride doğabilecek mülkiyet ihtilaflarını önlemek için bu adım kritik önemdedir.
- Yazılım kodu, veri seti, arayüz tasarımı gibi çıktılar için telif hakkı devri sözleşmeleri
- Freelancer veya ajans iş birliklerinde “işin tüm hakları girişime aittir” hükmü
- Marka başvurusu (isim, logo, domain varyantları) yatırım öncesi tamamlanmalı
- Patentlenebilir fikirler için gizlilik koruması sonrası başvuru planı
2️⃣ Gizlilik (NDA) ve Bilgi Koruma
MVP aşamasında dış kaynak kullanımı (yazılımcı, tasarımcı, yatırımcı görüşmeleri) arttığı için bilgi sızıntısı riski yüksektir. Her iş birliği öncesinde karşılıklı gizlilik sözleşmesi (NDA) imzalanmalıdır.
- Proje demosu, algoritma veya kullanıcı verisi paylaşımı öncesi NDA zorunlu
- Gizlilik ihlali halinde belirli tazminat ve ihtiyati tedbir hakkı
- Yatırımcı görüşmelerinde tek taraflı değil, karşılıklı gizlilik modeli
- Üçüncü taraf servisleriyle (ör. API) veri aktarım şartlarının kontrolü
3️⃣ Ekip İçi Sözleşmeler ve Ortaklık Hakları
Kurucu ortaklar, teknik ekibin katkı oranlarını ve görev tanımlarını başlangıçta yazılı hale getirmelidir. Bu sayede hem ürün üzerindeki hak payı hem de olası çıkış (exit) durumları netleşir.
- Kurucu Ortaklık Sözleşmesi – görev, pay oranı, karar mekanizması
- Çalışan veya stajyer sözleşmeleri – geliştirilen fikrin mülkiyeti girişime ait
- Vesting modeli: Hisse hakları belirli sürede kazanılır (örn. 4 yıl / 1 yıl cliff)
- Rekabet yasağı ve gizlilik yükümlülükleri
4️⃣ Veri, Kullanıcı ve Regülasyon Uyum Seti
Erken aşamada dahi kullanıcı verisi toplanıyorsa KVKK/GDPR uyumu gözetilmelidir. Bu, hem yasal koruma sağlar hem de yatırımcıya profesyonel bir çerçeve sunar.
- Kullanıcı sözleşmesi ve açık rıza metinleri
- Çerez politikası ve veri saklama süresi
- Üçüncü taraf analiz araçlarının (Google, Meta, AI SDK’lar) veri paylaşımı denetimi
- Veri ihlali durumunda acil bildirim prosedürü
Sonuç: MVP aşamasında hukuki koruma, sadece riskleri önlemek değil; yatırımcıya güven vermenin en güçlü yoludur. Fikir, marka, kod ve verinin kime ait olduğu baştan netleştirildiğinde; girişimin gelecekteki değerlemesi çok daha sağlam bir temele oturur. B10’un Startup Legal Readiness modeli, bu koruma adımlarını teknik süreçlerle paralel şekilde kurgular.
