Yapay Zeka & Hukuki Regülasyonlar • Türkiye 2025
Türkiye’de yapay zeka düzenlemeleri, 2025 itibarıyla hız kazanıyor. Dijital Dönüşüm Ofisi’nin yayımladığı strateji belgeleri ve AB’nin AI Act düzenlemesine paralel olarak geliştirilen yerli mevzuat çalışmaları, şirketler için yeni yükümlülükleri beraberinde getiriyor.
1. Dijital Dönüşüm Ofisi ve Ulusal Yapay Zeka Stratejisi 2025
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi tarafından 2025 yılı için yayımlanan Ulusal Yapay Zeka Stratejisi (2. Faz), üç temel hedefe odaklanıyor:
- Etik & Güvenilir Yapay Zeka: İnsan merkezli ve hesap verebilir sistemler oluşturmak,
- Regülasyon Uyumu: AB AI Act düzenlemeleriyle paralel risk bazlı sistem oluşturmak,
- Yerli Ekosistem: Kamu-özel veri paylaşım standartlarını tanımlamak.
“Türkiye, yapay zekayı yalnızca kullanan değil; yöneten ülkeler arasına girmeyi hedefliyor.”
2. AB AI Act ile Uyumlu Düzenleme Hazırlıkları
Türkiye’de yapay zekâ regülasyon çalışmaları, Avrupa Birliği’nin AI Act modeliyle paralel ilerliyor. 2025 taslaklarına göre, uygulamalar risk seviyelerine göre sınıflandırılacak:
| Risk Kategorisi | Türkiye Modeli (Taslak) | AI Act Eşdeğeri |
|---|---|---|
| Düşük Risk | Chatbot, asistan sistemleri | Minimal risk |
| Orta Risk | CRM, pazarlama analiz yazılımları | Limited risk |
| Yüksek Risk | Sağlık, finans, eğitim karar sistemleri | High risk |
| Yasaklı Uygulama | Duygu analizi, kitlesel gözetim sistemleri | Unacceptable risk |
“Risk temelli yaklaşım, inovasyonu engellemeden güvenliği koruma yoludur.”
3. Yeni Düzenlemelerde Veri Güvenliği & Sorumluluk Alanları
2025 düzenlemeleri, yapay zeka geliştiricilerine ve kullanıcılarına yeni sorumluluklar getiriyor:
- Veri Sorumluluğu: AI geliştiricisi, kullanılan veri setlerinin doğruluğundan ve anonimleştirilmesinden sorumlu.
- Etik Denetim Zorunluluğu: 50.000 kullanıcıyı aşan yapay zeka sistemleri yıllık etik denetime tabi tutulacak.
- Şeffaflık Yükümlülüğü: AI tabanlı karar süreçlerinde kullanıcı bilgilendirmesi zorunlu hale geliyor.
“Etik denetim, gelecekte kalite belgesinin yerini alacak.”
4. Sektörel Etkiler: Finans, Sağlık ve Perakende
Yeni düzenlemeler, özellikle veri yoğun sektörleri etkileyecek:
- Finans: Kredi skorlama algoritmalarında insan onayı zorunluluğu,
- Sağlık: AI teşhis sistemlerinde TİTCK denetimi,
- Perakende: Görüntü tanıma tabanlı müşteri analizi için açık rıza şartı.
5. Şirketler Ne Yapmalı?
- Yapay zeka sistemlerini veri sorumlusu envanterine dahil edin.
- Etik ve teknik riskleri analiz eden iç denetim birimi oluşturun.
- AI tabanlı ürünlerde kullanıcı bilgilendirme politikalarını güncelleyin.
- KVKK + AI Act uyumlu veri saklama prosedürü tasarlayın.
B10 Digital Agency, yapay zeka projelerinde hukuki uyum, etik denetim ve veri güvenliği süreçlerini bir arada yönetir. Türkiye’deki yeni düzenlemelere tam uyum sağlamak için stratejik rehberlik sunar.
Yapay Zeka Uyum Danışmanlığı Talep EtTürkiye’de yapay zeka yasası yürürlüğe girdi mi?
Henüz tam anlamıyla yürürlükte değil; 2025 içinde yasa taslağının TBMM gündemine gelmesi bekleniyor. Ancak Dijital Dönüşüm Ofisi ve Sanayi Bakanlığı, ön hazırlık rehberlerini yayımladı.
AI Act Türkiye’de geçerli olacak mı?
Doğrudan uygulanmayacak; ancak AB ile uyum çerçevesi kapsamında benzer standartlar Türkiye mevzuatına entegre edilecek.
Şirketler şimdiden ne yapmalı?
Veri işleme süreçlerinizi denetlenebilir hale getirin, algoritmik karar sistemlerinde insan onayını devreye alın ve yıllık etik denetim planınızı oluşturun.
